زهرا محمدی آبگرمی [1] ، دکتر محمدحسن خادم انصاری [2] ، دکتر بمان­علی جلالی خان­آبادی [3] ، دکتر محمدحسین مصدق مهرجردی [4] ، سیدمجید مهدوی [5]

  تاریخ دریافت 26/06/87 تاریخ پذیرش 29/08/87

  چکیده

  پیش زمینه و هدف: آترواسکلرور و بیماری عروق کرونر قلبی ( CAD )، عامل مرگ و میر در کشورهای صنعتی و هم­چنین کشورهای در حال توسعه می­باشد. مالون دی آلدهید محصول نهایی پراکسیداسیون لیپیدهاست. روش­های متعددی برای ارزیابی پراکسیداسیون لیپیدها ارائه شده است هدف اصلی از این مطالعه تحقیق و ارزیابی روش­های تیوباربیتوریک اسید ( TBARS ) و کروماتوگرافی با کارایی بالا (HPLC) برای تعیین و مقایسه مالون دی آلدهید (MDA) در گروهی از مبتلایان به تنگی عروق کرونر و افراد شاهد بوده است.

  مواد و روش کار : افراد مورد مطالعه شامل 47 نفر شاهد و 53 نفر مبتلا به CAD بودند. نمونه خون بعد از یک شب ناشتا ماندن تهیه و سرم جدا گردید. برای اندازه ­ گیری MDA ابتدا پروتئین ­ های سرم با استفاده از محلول تری کلرواستیک اسید رسوب داده شده و با عمل سانتریفوژ جدا گردید. محلول صاف شده رویی با اسید تیوباربیتوریک در حرارت 95 درجه سانتی­گراد و به مدت 50 دقیقه واکنش داده شد . برای تعیین MDA به روش تیوباربیتوریک اسید، مجموعه رنگی حاصل در طول موج 532 نانومتر سنجش شد. برای روش HPLC ، 20 میکرولیتر از مجموعه رنگی حاصل به ستون فاز معکوس HPLC تزریق و پس از شستشو به روش ایزوکراتیک، مجموعه رنگی حاصل جداسازی و با دتکتور مرئی در طول موج 532 نانومتر اندازه­گیری شد.

  یافته ­ ها: درصد بازیابی روش­های HPLC و TBARS به­ترتیب بین 05/92 تا 2/105 و 7/84 تا 102 درصد به­دست آمد. ضریب تغییرات روش HPLC در حدود 17/6-4 درصد و برای روش TBARS در حدود 22/12-27/7 درصد محاسبه گردید. حد تشخیص روش HPLC و روش TBARS به­ترتیب 05/0 میکرومولار و 1/0 میکرومولار به­دست آمد. سطح سرمی MDA تعیین شده با روش تیوباربیتوریک اسید از سطح به­دست آمده به روش HPLC به­طور
معنی­داری بالا بود ( 002/0 p value = ). هم­چنین میانگین سطح سرمی MDA در بیماران مبتلا به تنگی عروق کرونر قلب بالاتر از افراد گروه کنترل بود. همبستگی معنی­داری بین نتایج حاصل از سنجش MDA به روش تیوباربیتوریک اسید با نتایج حاصل از تعیین این ترکیب به روش HPLC به­دست آمد
(02/0 P value = و 325/0 r² = ).

  بحث و نتیجه گیری: اگر چه روش HPLC روش دقیق و صحیحی برای اندازه­گیری MDA در مایعات بیولوژیک می­باشد، ولی این روش وقت گیر و پرهزینه است. بنابراین با ایجاد شرایط مناسب و بهبود کیفیت در روش تیوباربیتوریک اسید می­توان نتایج قابل قبولی را از این روش انتظار داشت و از آن برای کارهای روتین آزمایشگاهی و مطالعات اپیدمیولوژیکی استفاده نمود. براساس این مطالعه و هم­چنین مطالعات قبلی، سطح سرمی MDA در بیماران عروق کرونر بالاتر از افراد شاهد بوده و بدین ترتیب اندازه­گیری MDA به­عنوان یک عامل خطرساز مستقل و یا به­عنوان شاخصی از وجود آترواسکلروز و بیماری­های قلبی عروقی مطرح می­باشد.

  کلید واژه­ها: مالون دی آلدهید، کروماتوگرافی با کارایی بالا، تیوباربیتوریک اسید، بیماری عروق کرونر قلبی

 �

  مجله پزشکی ارومیه، دوره نوزدهم، شماره‌ چهارم، ص 294-289 ، زمستان 1387

  آدرس مکاتبه : ارومیه، دانشکده پزشکی، گروه بیوشیمی و تغذیه، تلفن: 2770969-0441

  E-mail: mhansari@hotmail.com

  [1] کارشناس ارشد بیوشیمی بالینی، دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد

  [2] دانشیارگروه بیوشیمی بالینی، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه (نویسنده مسئول)

  [3] استادیار گروه بیوشیمی بالینی، دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد

  [4] استادیار گروه فارماکولوژی، دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد

  [5] کارشناس ارشد آزمایشگاه گروه فارماکولوژی، دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد