پیش‌زمینه و هدف: با توجه به اثر سیکلوفسفامید به‌عنوان یک داروی رایج در شیمی‌درمانی بر ساختار بیضه، این مطالعه باهدف تعیین اثر حفاظتی کروسین بر ساختار بافتی لوله‌های منی ساز و میزان آنزیم‌های سوپراکسیددیسموتاز، مالون دی آلدئید و تستوسترون موش‌های سوری بالغ در معرض سیکلوفسفامید انجام شد.

مواد و روش کار: در این مطالعه تجربی،15 موش سوری نر بالغ در سه گروه کنترل، کنترل شم و تجربی به مدت 35 روز تیمار شدند. گروه کنترل سرم فیزیولوژی (2/0 میلی‌لیتر)، گروه کنترل شم سیکلوفسفامید(mg/kg,IP/week15) و گروه تجربی کروسین(mg/kg,IP/day200) به همراه سیکلوفسفامید دریافت نمودند. سپس در نمونه‌های خون به‌دست‌آمده از گروه‌ها، میزان سوپراکسیددیسموتاز و هورمون تستوسترون مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین نمونه‌های بیضه جهت انجام مطالعات هیستومورفومتری و اندازه‌گیری مالون‌دی‌آلدئید استفاده گردیدند.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که ضرایب تمایز لوله‌ای، تجمعی، ضخامت کپسول بیضه، تعداد سلول‌های سرتولی فعال و همچنین مقادیر سوپراکسید دیسموتاز و تستوسترون در گروه‌های کنترل و تجربی نسبت به گروه کنترل شم به‌طور معنی‌دار (05/0p< ) افزایش نشان داد و ضریب اسپرمیوژنز نیز در گروه‌های کنترل و تجربی نسبت به کنترل شم افزایش یافت، ولی این افزایش در گروه تجربی معنی‌دار نبود. همچنین میزان مالون دی آلدئید در گروه کنترل شم نسبت به سایر گروه‌ها افزایش معنی‌دار نشان داد.

نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که کروسین باعث افزایش میزان آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانتی و هورمون تستوسترون و کاهش تغییرات هیستوپاتولوژیک بیضه در موش هایتحت درمان با سیکلوفسفامید می‌گردد.