پیش زمینه و هدف: انسفالومیلیت تجربی خودایمن به عنوان مدل حیوانی بیماری Multiple Sclerosis، محور بسیاری از تحقیقات مربوط به این بیماری قرار گرفته است. رهیافت‌های معمول در درمان این بیماری عمدتاً شامل القاء تحمل ایمنی و یا شیفت پاسخ‌های التهابی لنفوسیت‌های خود واکنشگر زیر رده TH17,TH1 به زیر رده TH2 است. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی کارایی درمانی اگزوزوم‌های مشتق از سلول‌های بنیادی مزانشیمال در مهار پاسخ‌های التهابی لنفوسیت های خود واکنشگر زیر رده‌های TH1،TH17 و تخفیف شدت علائم بالینی بیماری است.

مواد و روش کار: متعاقب القاء بیماری در موش‌های C57BL/6 ماده و ظهور علائم بیماری، موش‌ها در سه گروه مجزا، تحت سه تزریق وریدی به
فاصله یک هفته با بافر فسفات سالین، سلول‌های بنیادی مزانشیمال (10⁵×5 سلول) و اگزوزوم‌های مشتق از آن (gµ50) قرار گرفتند. علائم بالینی
بیماری به صورت روزانه ثبت گردید. سه هفته پس از بروز علائم بیماری، موش‌ها تشریح گردیده و لنفوسیت‌های طحالی آن‌ها در حضور سلول‌های بنیادی مزانشیمال و اگزوزوم‌ها جهت بررسی تغییرات پروفایل سایتوکاینی ( TGF-β1، IL-10،IFN-γ ,IL-17) به روش الایزا مورد بررسی قرار گرفتند. آزمون ((MTT (3-(4, 5-dimethylthiazolyl-2)-2, 5-diphenyltetrazolium bromide، جهت بررسی تأثیر مهاری اگزوزوم‌ها بر تکثیر آنتی ژنیک لنفوسیتی انجام پذیرفت.

یافته‌ها: داده‌ها نشان دادند که سلول‌های بنیادی مزانشیمال و اگزوزوم‌های مشتق از آن، از طریق کاهش ترشح سایتوکاین های التهابی IFN-γ ,IL-17، افزایش ترشح سایتوکاین های ضد التهابی TGF-β1 ,IL-10 (p<0.001) و مهار تکثیر آنتی ژنیک در لنفوسیت‌های T خود واکنشگر (p<0.001)، قادر به تخفیف شدت علائم درمانگاهی بیماری می‌باشند.

بحث و نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان داد که کاربرد درمانی اگزوزوم‌های مشتق از سلول‌های مزانشیمال می‌تواند به عنوان یک روش درمان غیر سلولی در درمان بیماری‌های خودایمن مورد توجه قرار گیرد.