پیش‌زمینه و هدف: کله سیستکتومی لاپاراسکوپیک به‌عنوان درمان انتخابی جهت اکثر بیماری‌های کیسه‌ی صفرا می‌باشد. باوجوداینکه بیش از 90درصد افرادی که تحت کله سیستکتومی لاپاراسکوپیک قرار می‌گیرند، موفقیت‌آمیز می‌باشد، تعداد قابل‌توجهی با توجه به عدم بهبودی علائم، سندروم بعد از کله سیستکتومی را تجربه می‌کنند. هدف از این تحقیق بررسی میزان شیوع سنگ‌های مجاری در بیمارانی می‌باشد که تحت کله سیستکتومی لاپاراسکوپیک قرارگرفته‌اند و نیز مشخص کردن عوامل پیشگویی‌کننده‌ی احتمال وجود سنگ در مجاری قبل از انجام کله سیستکتومی جهت ارجاع بیماران مشکوک به انجام پروسه‌های تشخیصی بیشتر ازجمله ERCP جهت کاهش احتمال عوارض پس از جراحی می‌باشد.

مواد و روش‌ها: اطلاعات بستری بیمارانی که در بیمارستان امام خمینی ارومیه در مدت سه سال گذشته تحت جراحی کله سیستکتومی لاپاراسکوپیک قرارگرفته‌اند از پرونده‌های بستری استخراج گردیده و اطلاعات موردنیاز در پیگیری‌های سرپایی از پرونده‌ی سرپایی بیماران استخراج گردید. یک ماه پس از ترخیص بیماران در طی مراجعه جهت پیگیری به سونوگرافیست جهت تشخیص retained stone ارجاع گردیده است. اطلاعات در چک لیست‌هایی ثبت و مورد آنالیز آماری قرار گرفت

یافته‌ها: بیماران شامل 800 زن و 193 مرد با سن متوسط 82/16±48/70 (دامنه: 13 تا 94) سال بودند. سنگ باقی‌مانده در مجاری صفراوی متعاقب جراحی کله سیستکومی لاپاراسکوپیک در 47 بیمار (75/4درصد) پدید آمد. در مقایسه دو گروه با و بدون سنگ تفاوت معنی‌داری ازنظر جنس، میزان BMI زمان بستری و بیماری زمینه‌ای دیابت وجود نداشت. ارتباط معنی‌داری بین میانگین سن بیماران دارای سنگ و فاقد سنگ وجود داشت و میانگین سن 96/60 به بالا به‌عنوان ریسک فاکتور مطرح شد.

ارتباط معنی‌داری بین سطح بیلی‌روبین، سطح ALP، ALT و AST همچنین قطر CBD و مجاری صفراوی داخل کبدی و زمان بستری بین بیماران با و بدون سنگ وجود داشت. ارتباط معنی‌داری بین بیماری زمینه‌ای فشارخون و سنگ باقی‌مانده مجرا وجود داشت.

بحث و نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج حاصل از مطالعه حاضر ریسک فاکتورهای سنگ باقی‌مانده مجرا به دنبال کله سیستکتومی لاپاراسکوپیک سن بالا، سطح بالای بیلی‌روبین، ALP، ALT و AST زمان بستری و قطر بالای CBD و مجاری صفراوی داخل کبدی در زمان بستری و بیماری زمینه‌ای فشارخون بود. از طرفی بیماران دارای سنگ باقی‌مانده در زمان بستری جهت کله سیستکتومی مدت بستری طولانی‌تری داشتند. توجه به ریسک فاکتورهای سنگ باقی‌مانده مجاری صفراوی اهمیت بررسی این متغیرها را به‌عنوان راهنمای پروگنوستیک آشکار می‌سازد.