پیش‌زمینه و هدف: کودکان دبستانی بیش از سایرین در معرض خطر بیماری‌های انگلی- روده‌ای قرار دارند. بهترین راه پیشگیری از این بیماری‌ها و کاهش بار ابتلا در دانش‌آموزان، افزایش آگاهی، تغییر نگرش و رفتار بهداشتی آن‌هاست. هدف این مطالعه بررسی تأثیر مداخله آموزشی بر پیشگیری از ژیاردیازیس در بین دانش‌آموزان مدارس ابتدایی حومه شهر خوی است.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه نیمه تجربی شاهد دار تصادفی به تعداد 300 نفر از مدارس آزمون و کنترل حومه شهر با روش تصادفی ساده انتخاب و مدفوع آن‌ها ازنظر انگل ژیاردیا آزمایش شدند. افراد آلوده پس از دارودرمانی و پاک شدن ازنظر انگل به دو گروه آزمون و کنترل تقسیم شدند. در گروه آزمون مداخله آموزشی صورت گرفت ولی گروه کنترل هیچ مداخله‌ای دریافت نکرد. یک و نیم ماه بعد از آموزش دو گروه مجدداً ازنظر آلودگی بررسی و نتایج مقایسه شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها شامل پرسشنامه محقق ساخته، چک‌لیست رفتار روا و پایا و آزمایش مدفوع بوده و داده‌ها در دو مرحله قبل و بعد از آموزش جمع‌آوری شدند. داده‌ها با روش‌های آمار توصیفی و استنباطی در نرم‌افزار کامپیوتری SPSS مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت.

یافته‌ها: میانگین و انحراف معیار سن دانش‌آموزان برای دو گروه موردمطالعه 97/0± 95/10 بود. نمره میانگین آگاهی و نگرش دانش‌آموزان گروه آزمون نسبت به ژیاردیازیس قبل از آموزش به ترتیب 85/2±3/9 و 68/2± 75/12 بود (05/0p>) که پس از آموزش به 73/1± 7/18 و 82/1± 33/19 افزایش یافت (001/0p<). همچنین فراوانی رفتار بهداشتی دانش‌آموزان گروه آزمون در برابر این بیماری قبل از آموزش 4/24 در صد بود و بعد از آموزش به 6/82 در صد افزایش یافت (001/0p<). ولی در دانش‌آموزان گروه کنترل تفاوتی ازنظر نمره آگاهی و نگرش و فراوانی رفتار بهداشتی قبل و بعد از آموزش دیده نشد (05/0p>). بعد از آموزش، نتایج آشکار کرد که 8/2درصد از گروه آزمون و 33/33درصد از گروه کنترل به ژیاردیا لامبلیا آلودگی مجدد داشتند و آزمون آماری کای-دو این اختلاف را معنی‌دار نشان داد (001/0p<).

بحث و نتیجه‌گیری: بهترین راهکار برای پیشگیری از آلودگی‌های انگلی، ارتقاء سطح آگاهی، تغییر نگرش و رفتارهای بهداشتی دانش‌آموزان نسبت به این بیماری‌هاست و مربیان بهداشت مدارس می‌توانند نقش مهم و برجسته‌ای در آموزش دانش‌آموزان و اعضای خانواده آن‌ها راجع به پیشگیری از بیماری‌های انگلی داشته باشند.