پیش زمینه و هدف: سولفورموستارد عامل شیمیایی تاول‌زا می‌باشد که به عنوان یک تهدید نظامی به‌شمار می‌رود. استنشاق سولفورموستارد باعث التهاب راه‌های تنفسی، آسیب به بافت اپی تلیال ریه می‌گردد. اثر حفاظتی هگزامتیلن تترآمین بر سلول‌های ریه انسان در برابر سولفورموستارد گزارش شده است. همچنین اثرات مثبت آن در برابر فسژن موثر بوده است. هدف بررسی میزان تاثیر هگزامتیلن تترآمین بر پارانشیم بافت ریه آلوده به سولفورموستارد می‌باشد.

  مواد و روش کار: ۴۲ سر موش صحرایی نر از نژاد Albino Wistar به وزن ۲۰±۲۰۰ گرم به صورت تصادفی به هشت گروه شامل: ۱- نرمال سالین (NS) ، ۲-( (HMT ، ۳- (HD _۱ ) ، ۴- (Pre _۱ ) ، ۵- (Post _۱ ) ، ۶- (HD_۲) ، ۷- (Pre _۲ ) ، ۸- (Post_۱) تقسیم شدند. گروه‌های HD _۱ ، Pre _۱ ، _۱ Post سولفورموستارد ۵/۰درصد و HD _۲ ، Pre _۲ ، _۲ Post سولفورموستارد ۲۵/۰درصد و NS نرمال سالین را به صورت داخل تراشه‌ای دریافت نمودند. گروه‌های ۲،۴،۵،۷،۸ روزانه دارو را به صورت داخل صفاقی دریافت کردند، بعد از ۱۴ روز کشته و پردازش بافتی انجام گرفت. عوارض ریوی همانند ادم ،کلاپس و خونریزی ریوی درجه‌بندی و نتایج ثبت گردید.

  یافته‌ها: بین گروه‌های N.S و HMT در پارامترهای پاتولوژیکی اختلاف معنی‌دار وجود نداشت. میزان ادم، کلاپس، خون‌ریزی ریوی وابسته به دوز سولفورموستارد می‌باشد و در دوز بالا آسیب‌های شدید در ریه مشاهده گردید. میزان آن در گروه‌های درمانی و محافظتی نسبت به گروه‌های HD کاهش یافته، همچنین در گروه‌های درمانی به‌طور معنی‌دار نسبت به محافظتی کاهش یافته است.

  نتیجه گیری: هگزامتیلن تترآمین دارای اثرات محافظتی و درمانی بر بافت ریه می‌باشد.