، کدخدایی الیادرانی منیژه، حنیفی حسین، آموزگاری زهره،
دوره ۱۷، شماره ۴ - ( دى ۱۳۸۵ )
چکیده
پیش زمینه و هدف: عقرب مزوبوتوس اپیوس از عقرب های خانواده بوتیده بومی ایران به ویژه در منطقه خوزستان می باشد. زهر عقرب ها به ویژه عقرب های خانواده بوتیده از ترکیبات فعال بیولوژیکی مختلف از جمله انواع توکسین ها تشکیل شده است. این توکسین ها انواع مختلفی از کانال های یونی بدن حشرات و یا پستانداران را تحت تاثیر قرار می دهند. جهت مطالعه اجزای سمی در زهر عقرب لازم است ابتدا خالص شوند لذا در این مطالعه فراکسیون های سمی زهر عقرب جداسازی و سمی ترین آن ها خالص شدند.مواد و روش کار: اجزا سمی زهر خام عقرب مزوبوتوس اپیوس به وسیله کروماتوگرافی ژل فیلتراسیون روی سفادکس G-۵۰ در تعادل با بافراستات آمونیوم ۲۰ میلی مولار pH=۴,۷ جدا سازی شد. سپس اجزای سمی ترین فراکسیون به وسیله کروماتوگرافی تعویض یونی کاتیونی جدا شد و خلوص آن ها به وسیله الکتروفورز مورد تایید قرار گرفت.بحث و نتیجه گیری: از ۸۱۶ میلی گرم پروتیین زهر خام که روی ستون سفادکس G-۵۰ برده شد، ۸۱۵ میلی گرم پروتئین در ۶ فراکسیون تفکیک شده به دست آمد. سمیت تمام فراکسیون ها روی موش آزمایش شد و مشاهده شد که فراکسیون های III و IV برای موش ها اثر سمی دارند و LD۵۰ آن ها به ترتیب ۰.۴و ۰.۴۶ میلی گرم بر کیلوگرم به دست آمد. فراکسیون III به علت داشتن LD۵۰ پایین روی ستون CM-Sephadex C-۲۵ در تعادل با بافراستات آمونیوم ۲۰ میلی مولار و pH =۴.۷ برده شد. در این مرحله فراکسیون سوم به ۲۰ زیر فراکسیون تفکیک شد. که با بررسی سمیت آن ها بر روی موش ها مشخص گردید که زیر فراکسیون های III.۱۴ تا III.۱۹ دارای اثر سمی بودند. از ۲۵۰ میلی گرم پروتئین فراکسیون III که روی ستون برده شد، ۲۴۲.۷۵ میلی گرم (۹۷%) در زیر فراکسیون های تفکیک شده به دست آمد. زیر فراکسیون III.۱۴ دوباره بر روی ستون Sephadex C-۲۵-CM در تعادل با بافراستات آمونیوم ۲۰ میلی مولار و pH =۶ به کاربرده شد. در این مرحله سه توکسین به صورت خالص به دست آمد. توکسین III.۱۴.۴ با LD۵۰برابر با ۰.۱۱ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن موش، بیشترین سمیت را دارا بود. در این مطالعه سه توکسین به طور خالص جدا شد که در تحقیقات بعدی می توان از آنها در تهیه آنتی سرم و یا مطالعه خصوصیات ساختمانی و اثرات فیزیولوژی فارماکولوژی استفاده نمود.
