دوره 34، شماره 12 - ( 10-1402 )
جلد 34 شماره 12 صفحات 780-772 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Research code: 3099
Ethics code: IR.UMSU.AEC.1401.029
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Mehranfard N, Salimi R, Saranjam A, Naderi R. THE PROTECTIVE EFFECT OF PRAZOSIN ON OXIDATIVE STRESS IN THE HEART OF AGED MALE RATS. Studies in Medical Sciences 2023; 34 (12) :772-780
URL: http://umj.umsu.ac.ir/article-1-6195-fa.html
URL: http://umj.umsu.ac.ir/article-1-6195-fa.html
مهرانفرد نسرین، سلیمی راحیل، سرانجام آیلین، نادری رویا. اثر حفاظتی پرازوسین بر استرس اکسیداتیو در قلب موش‌های صحرایی نر پیر. مجله مطالعات علوم پزشکی. 1402; 34 (12) :772-780
استادیار فیزیولوژی، گروه فیزیولوژی وحیوانات آزمایشگاه، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران (نویسنده مسئول) ، naderi.r@umsu.ac.ir
متن کامل [PDF 452 kb]
(420 دریافت)
| چکیده (HTML) (1694 مشاهده)
.PNG)
.PNG)
بحث و نتیجه‌گیری
نتایج ما در این مطالعه نشان دادند که پیری با افزایش استرس اکسیداتیو در قلب همراه است که در این مطالعه افزایش آنزیم MDA و کاهش آنزیم آنتی‌اکسیدانی SOD در بافت قلب موش‌های صحرایی پیر تأییدی بر ایجاد آسیب اکسیداتیو در این بافت است. از سوی دیگر استفاده از پرازوسین سبب کاهش MDA و افزایش SOD در بافت قلب موش‌های صحرایی پیر شده است.
با افزایش سن تغییرات مولکولی، بیوشیمیایی، ساختاری و عملکردی در ارگان‌های بدن ازجمله قلب مشاهده شده است که می‌توانند زمینه‌ساز بیماری‌هایی مانند افزایش فشارخون، آترواسکلروز، اختلالات عملکردی قلب و اختلالات هدایتی قلبی باشند. بنابراین، پیری و بیماری‌های قلبی عروقی ارتباط تنگاتنکی با هم داشته که به‌عنوان عاملی برای تهدید سلامت نام برده می‌شود (12). استرس اکسیداتیو به‌عنوان مکانیسم پاتوفیزیولوژیکی مهم در ایجاد و پیشرفت بیماری‌های قلبی در پیری مطرح شده است (18).
گونه‌های فعال اکسیژن (ROS) درون‌زاد به‌طورکلی به‌عنوان محصولات جانبی مضر متابولیسم سلولی در نظر گرفته می‌شود و تصور می‌شود که باعث ایجاد اثرات سمی مرتبط با شرایط پاتولوژیک شود.، اکنون به‌خوبی ثابت شده است که ROS علاوه بر ایفای نقش در آسیب مولکولی، عملکردهای داخل سلولی را نیز مختل می‌کند (19). منبع اصلی ROS در طول پیری میتوکندری است جایی که ROS عمدتاً به‌عنوان یک محصول فرعی از فسفوریلاسیون اکسیداتیو تولید می‌شود (20). تعادل بین تولید و حذف ROS توسط مکانیسم‌های پیچیده درون‌سلولی برقرار می‌شود. اختلال در هر یک از این مکانیسم‌ها می‌تواند هموستاز ردوکس را مختل کند و استرس اکسیداتیو را افزایش دهد. قلب مجهز به سیستم‌های آنتی‌اکسیدانی قوی برای پاک‌سازی ROS اضافی است (21). یک سیستم یکپارچه از آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان، گونه‌های فعال اکسیژن را در محدوده‌ای حفظ می‌کند که فرایندهای فیزیولوژیک سلولی را حفظ کند و آسیب اکسیداتیو را به حداقل برساند. SOD به‌عنوان آنزیم عمده آنتی‌اکسیدان قوی قلبی، اکسیژن را به H2O2 تبدیل می‌کند که نهایتاً به آب و اکسیژن تبدیل می‌شود و از تولید رادیکال‌های هیدروکسیل جلوگیری می‌کند (22). با این وصف افزایش تولید گونه‌های فعال اکسیژن و یا کاهش دفاع آنتی‌اکسیدانی یا هر دو در ایجاد آسیب اکسیداتیو در پیری نقش اساسی دارند (12). مطالعات متعددی افزایش آسیب اکسیداتیو را در بیماری‌های قلب و اختلال عملکرد قلب در پیری را بیان کردند (23, 24, 25) بطوریکه تحقیقات گذشته در انسان افزایش استرس اکسیداتیو به دنبال انفارکتوی میوکارد (18) کاردیومیوپاتی (26) نارسایی احتقانی قلب (27) بیماری‌های کرونری قلب (28) و آنوریسم قلبی (29) را نشان دادند. همین‌طور در مطالعات حیوانی آسیب اکسیداتیو در نارسایی قلبی القاشده با افزایش فشارخون (30, 31) هیپوکسی (32) انفارکتوس میوکارد (33) هیپر کلسترومی (34) گزارش شده‌اند که همسو با مطالعه ما می‌باشند.
با توجه به نقش استرس اکسیداتیو در پاتوفیزیولوژی پیری، کاهش تولید رادیکال‌های آزاد و در نتیجه کاهش استرس اکسیداتیو با جلوگیری از اکسیداسیون لیپیدی و آسیب‌های اکسیداتیو سلولی به‌عنوان راهکار حفاظتی از عوارض ناشی از افرایش رادیکال‌های آزاد در پیری موردتوجه قرار گرفته است. بطوریکه عوامل آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی و سینتتیک شامل ویتامین‌ها، کوآنزیم Q10، ubiquinone، سلنیوم، پلی‌فنول‌ها (لوتئین، روی، ال-کارنیتین و .... به‌عنوان عوامل ضد پیری نامیده شده‌اند (22, 35). در این مطالعه نشان دادیم پرازوسین سبب کاهش MDA و افزایش SOD در بافت قلب موش‌های صحرایی پیر شده است. پرازوسین به‌عنوان آنتاگونیست انتخابی α1 آدرنرژیک پست سیناپسی است که در درمان فشارخون خفیف تا متوسط استفاده می‌شود. پرازوسین سبب کاهش بارکاری قلب می‌شود در نتیجه برای نارسایی قلب مورداستفاده قرار می‌گیرد (36). همین‌طور Zhao و همکاران اثر درمانی پرازوسین را در نفروپاتی دیابتی نیز گزارش کردند که علاوه بر اثر درمانی کاهش فشارخون، با بهبود متابولیسم لیپیدها و کربوهیدرات می‌تواند در اختلالات چربی و قند خون به‌عنوان ریسک فاکتور بیماری‌های قلبی مفید واقع شود (37).
اثر آنتی‌اکسیدانی پرازوسین در مطالعات گذشته ذکر شده است. بطوریکه ملکی نژاد و همکاران در سال 2022 در مطالعه‌ای بر روی 21 موش صحرایی که به سه گروه شم، ایسکمی و ایسکمی + پرازوسین تقسیم شدند، نشان دادند که استفاده از پرازوسین 45 دقیقه قبل از ایسکمی ریپرفیوژن کلیوی سبب کاهش استرس اکسیداتیو شد. بطوریکه 6 ساعت بعد از القاء ایسکمی بافت قلب و مغز جهت بررسی مارکرهای اکسیداتیو خارج شد و نتایج آن، کاهش معنی‌دار MDA و افزایش معنی‌دار GSH را در بافت قلب و مغز موش‌های صحرایی نشان دادند (15). در مطالعه دیگر توسط wang و همکاران که در سال 2018 بر روی 120 موش سوری در دو گروه کنترل و پرازوسین انجام شد گزارش شد پرازوسین توانسته در آنوکسی–اکسیژناسیون مجدد قلبی در موش سوری مارکرهای آنتی‌اکسیدانی شامل SOD و heme oxygenase-1 HO-1) و را افزایش داده شاخص‌های آپوپتوز و التهاب و میزان ROS را کاهش دهد که بیانگر این است که پرازوسین توانسته استرس اکسیداتیو و نهایتاً التهاب و آپوپتوز را در قلب تعدیل کند (38). هرچند مطالعه دیگری نشان داده که استفاده از پرازوسین سبب کاهش پراکسیداسیون لیپیدی و عدم‌تغییر دفاع آنتی‌اکسیدانی در ایسکمی ریپرفیوژن کلیه در موش صحرایی شده است که می‌تواند به دلیل تفاوت در طول مدت استفاده دارو باشد با اینکه دوز دارو با مطالعه ما یکسان است ولی طول مدت استفاده در مطالعه ما یک ماه بوده است ولی در این مطالعه به‌صورت تک‌دوز استفاده شده است (13).
در مطالعه حاضر عارضه خاصی در رت‌ها به دنبال استفاده از پرازوسین مشاهده نشد. از محدودیت‌های مطالعه ما عدم اندازه‌گیری سایر مولکول‌های درگیر در روند کاهش استرس اکسیداتیو در قلب رت‌های پیر به دنبال تجویز پرازوسین بوده است. در مطالعات آینده پیشنهاد می‌شود کار بر روی نمونه‌های بیشتری انجام شود. همین‌طور در مورد مسیر سیگنالینک و مولکول‌های درگیر در روند حفاظت پرازوسین از قلب پیر بررسی‌های بیشتری انجام شود. علاوه بر آن با مدل قلب ایزوله، می‌توان عملکرد قلب پیر را به دنبال مصرف پرازوسین بررسی نمود.
نتیجه این مطالعه نشان داد که پیری سبب افزایش شاخص‌های استرس اکسیداتیو در قلب موش‌های صحرایی شد و استفاده از پرازوسین با کاهش استرس اکسیداتیو در قلب موش‌های پیر ممکن است اثرات محافظتی داشته باشد. برای اثبات این امر، مطالعات بیشتر با جامعه آماری بزرگ‌تر نیازمند است. بنابراین می‌توان به داروی پرازوسین به‌عنوان یک عامل آنتی‌اکسیدانی در حفاظت از قلب پیر توجه کرد.
تشکر و قدردانی:
نویسندگان بر خود لازم می‌دانند از دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه به خاطر همکاری در اجرای این پژوهش تشکر و قدردانی نمایند.
تضاد منافع:
نویسندگان بیان می‌دارند که هیچ‌گونه تضاد منافعی وجود ندارد.
حمایت مالی تحقیق:
این مطالعه با حمایت معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی ارومیه انجام شد.
ملاحظات اخلاقی:
این پژوهش در کمیته اخلاق در پژوهش دانشگاه علوم پزشکی ارومیه با کد اخلاق IR.UMSU.AEC.1401.029 تصویب شده است.
متن کامل: (425 مشاهده)
مقدمه
افزایش سن با افزایش بروز آریتمی‌های قلبی و اختلال عملکرد قلبی و حتی نارسایی قلبی می‌تواند منجر به مرگ‌و‌میر افراد بالای 65 سال شود (1). مطالعات زیادی بر این باورند که آسیب اکسیداتیو با افزایش سن در بافت‌ها افزایش می‌یابد. این آسیب درنتیجه افزایش تولید رادیکال‌های آزاد به دنبال پیری و نهایتاً آسیب به ماکرومولکول‌های سلولی است. بنابراین تنظیم استرس اکسیداتیو ممکن است به‌طور مستقیم روند پیری را کنترل کند (2, 3). ازجمله مهم‌ترین مولکول‌ها در ایجاد اثرات بیولوژیکی ناشی از استرس اکسیداتیو، لیپیدها می‌باشند. اکسیداسیون لیپید باعث ایجاد تعدادی از محصولات ثانویه می‌شود. این محصولات عمدتاً آلدئیدها هستند که توانایی تشدید آسیب اکسیداتیو را دارند. طول عمر و واکنش‌پذیری بالای این مولکول‌ها این امکان را می‌دهد تا در داخل و خارج سلول‌ها عمل کنند. برهمکنش آن‌ها با مولکول‌های زیستی مانند اسیدهای نوکلئیک و پروتئین‌ها، اغلب به‌طور غیرقابل برگشتی به مکانیسم‌های درگیر در عملکرد سلول آسیب می‌رساند (2, 4). مالون دی آلدهید (MDA) اصلی‌ترین محصول پراکسیداسیون اسیدهای چرب اشباع نشده است (5) که ازنظر علمی به‌عنوان نشانگر استرس اکسیداتیو پذیرفته شده است. این آلدهید یک مولکول بسیار سمی است؛ برهمکنش آن با DNA و پروتئین‌ها اغلب جهش‌زا و آتروژنیک است. اثر MDA بر لیپوپروتئین‌ها با آتروژنز مرتبط است و احتمالاً واکنش آن با کلاژن سبب تغییر بافت طبیعی قلب شده و آتروژنیک است (6, 7). ازجمله آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی حیاتی که از سلول‌ها در برابر استرس اکسیداتیو محافظت می‌کنند، سوپراکسید دیسموتازها (SOD) هستند که کاهش آن‌ها توانایی مقاومت سلول را در برابر رادیکال‌های آزاد کاهش می‌دهد (8). افزایش آسیب اکسیداتیو می‌تواند منجر به کاهش کارایی‌ترمیم DNA طی مرحله پیری و تجمع DNA آسیب‌دیده در سلول شده و سلول را مستعد آپوپتوز، پیری و التهاب کند (9, 10). علاوه بر آن از عوامل مهم در اختلال مرتبط با سن در عملکرد قلب، از دست دادن س قلبی از طریق آپوپتوز یا مرگ برنامه‌ریزی‌شده سلولی است (11). بنابراین کاهش استرس اکسیداتیو یکی از مهم‌ترین استراتژی‌های کلیدی در جلوگیری از روند آسیب سلول‌ها در پیری است (12).
پرازوسین یک آنتاگونیست انتخابی α1 آدرنرژیک است که به‌طور گسترده برای درمان فشارخون خفیف تا متوسط کاربرد دارد. نشان داده شده است که استفاده از آن اثرات محافظتی بر روی کاردیومیوسیت‌ها در برابر استرس اکسیداتیو، التهاب و آپوپتوز دارد (13, 14). نتایج مطالعات اخیر نشان دادند که پیش درمانی با پرازوسین باعث کاهش پراکسیداسیون لیپیدی و افزایش سطح گلوتاتیون (GSH) به‌عنوان جاذب رادیکال‌های آزاد در بافت قلب به دنبال ایسکمی ریپرفیوژن شده است (15). با توجه به اینکه تاکنون مطالعه‌ای مبنی بر اثر آنتی‌اکسیدانی پرازوسین در قلب پیر انجام‌نشده، لذا در این مطالعه اثر پرازوسین بر شاخص‌های استرس اکسیداتیو در قلب موش‌های صحرایی پیر بررسی شد.
مواد و روش کار
تحقیق حاضر از نوع تجربی بوده که به روش آزمایشگاهی انجام شد. این مطالعه پس از اخذ مجوز اخلاق از کمیته اخلاق دانشگاه علوم پزشکی ارومیه انجام شد. تمامی مراحل مطالعه طبق مصوبه اخلاق کار با حیوانات آزمایشگاهی و طبق کد اخلاقی (IR.UMSU.AEC.1401.029) دانشگاه علوم پزشکی ارومیه انجام شد. در این مطالعه، 18 موش صحرایی نر با نژاد ویستار از حیوان خانه دانشگاه علوم پزشکی ارومیه خریداری شدند و به‌طور تصادفی در گروه‌های 3 گانه (6 رت در هر گروه) موردبررسی قرار گرفتند. گروه‌ها بدین شرح می‌باشند: 1-گروه کنترل جوان (3 ماهه): در این گروه حیوانات جوان به مدت 1 ماه نرمال سالین دریافت کردند. 2- گروه پیر: در این گروه حیوانات پیر (18 ماهه) به مدت 1 ماه نرمال سالین دریافت کردند. 3- گروه پیر+ پرازوسین: در این گروه حیوانات پیر روزانه به مدت 1 ماه پرازوسین به شکل پودر Tocris Bioscience (Ellis ville, Mo)) حل‌شده در سالین به‌صورت داخل صفاقی دریافت کردند. معیارهای ورود به مطالعه بر طبق گروه‌های موردمطالعه (6 رت جوان 3 ماهه و 12 رت پیر 18 ماهه نژاد ویستار) تعریف گردید. با توجه به اینکه تمامی شرایط در کارهای حیوانی قابل‌کنترل است معیار خروج از مطالعه تعریف نمی‌شود. نحوه نگهداری حیوانات در حیوانخانه برای تمامی حیوانات یکسان بود. حیوانات به مدت یک هفته برای سازش با شرایط محیط در حیوانخانه نگهداری شدند. دوز پرازوسین مورداستفاده در این مطالعه بر اساس مطالعات قبلی 1 mg/kg به‌صورت داخل صفاقی حل‌شده در نرمال سالین روزانه به مدت 30 روز بود. به گروه‌های کنترل جوان و پیر در حجم مشابه نرمال سالین به‌صورت داخل صفاقی تزریق شد (16). پس از 30 روز، موش‌ها توسط تزریق داخل صفاقی mg/kg 40 پنتوباربیتال بی‌هوش شدند و توراکس باز شد و قلب برداشته شد و برای اندازه‌گیری میزان آنزیم‌های MDA و SOD توسط روش کالریمتری استفاده شدند (17). درنهایت داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS نسخه 16 مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. جهت مقایسه هریک از متغیرها از تحلیل واریانس یک‌طرفه (One-way ANOVA) استفاده شد. سپس برای تعیین گروه‌های دارای تفاوت، از آزمون تعقیبی Tukey استفاده گردید. مقادیر p کمتر از 05/0 به‌صورت معنادار آماری در نظر گرفته شد.
یافته‌ها
اثر پیری و پرازوسین بر میزان آنزیم MDA:
برای بررسی پراکسیداسیون لیپیدها جهت ارزیابی استرس اکسیداتیو، از اندازه‌گیری میزان MDA تولیدشده در فرایند پراکسیداسیون لیپید استفاده می‌گردد. MDA از پراکسیداسیون لیپیدها تولید می‌شود و میزان تولید آن با شکست و تفکیک اسیدهای چرب غیراشباع متناسب است. ازاین‌رو اندازه‌گیری MDA شاخص مناسبی برای میزان پراکسیداسیون لیپیدها در بافت است. در این مطالعه میزان آنزیم MDA در بافت قلب اندازه‌گیری شد. نتایج ما نشان داد که پیری به‌طور معنی‌داری (p< 0.001) سبب افزایش MDA در بافت قلب نسبت به رت‌های جوان شده است. استفاده از پرازوسین با کاهش معنی‌دار (p< 0.05) MDA در بافت قلب موش‌های پیر همراه بوده است (نمودار 1).
افزایش سن با افزایش بروز آریتمی‌های قلبی و اختلال عملکرد قلبی و حتی نارسایی قلبی می‌تواند منجر به مرگ‌و‌میر افراد بالای 65 سال شود (1). مطالعات زیادی بر این باورند که آسیب اکسیداتیو با افزایش سن در بافت‌ها افزایش می‌یابد. این آسیب درنتیجه افزایش تولید رادیکال‌های آزاد به دنبال پیری و نهایتاً آسیب به ماکرومولکول‌های سلولی است. بنابراین تنظیم استرس اکسیداتیو ممکن است به‌طور مستقیم روند پیری را کنترل کند (2, 3). ازجمله مهم‌ترین مولکول‌ها در ایجاد اثرات بیولوژیکی ناشی از استرس اکسیداتیو، لیپیدها می‌باشند. اکسیداسیون لیپید باعث ایجاد تعدادی از محصولات ثانویه می‌شود. این محصولات عمدتاً آلدئیدها هستند که توانایی تشدید آسیب اکسیداتیو را دارند. طول عمر و واکنش‌پذیری بالای این مولکول‌ها این امکان را می‌دهد تا در داخل و خارج سلول‌ها عمل کنند. برهمکنش آن‌ها با مولکول‌های زیستی مانند اسیدهای نوکلئیک و پروتئین‌ها، اغلب به‌طور غیرقابل برگشتی به مکانیسم‌های درگیر در عملکرد سلول آسیب می‌رساند (2, 4). مالون دی آلدهید (MDA) اصلی‌ترین محصول پراکسیداسیون اسیدهای چرب اشباع نشده است (5) که ازنظر علمی به‌عنوان نشانگر استرس اکسیداتیو پذیرفته شده است. این آلدهید یک مولکول بسیار سمی است؛ برهمکنش آن با DNA و پروتئین‌ها اغلب جهش‌زا و آتروژنیک است. اثر MDA بر لیپوپروتئین‌ها با آتروژنز مرتبط است و احتمالاً واکنش آن با کلاژن سبب تغییر بافت طبیعی قلب شده و آتروژنیک است (6, 7). ازجمله آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی حیاتی که از سلول‌ها در برابر استرس اکسیداتیو محافظت می‌کنند، سوپراکسید دیسموتازها (SOD) هستند که کاهش آن‌ها توانایی مقاومت سلول را در برابر رادیکال‌های آزاد کاهش می‌دهد (8). افزایش آسیب اکسیداتیو می‌تواند منجر به کاهش کارایی‌ترمیم DNA طی مرحله پیری و تجمع DNA آسیب‌دیده در سلول شده و سلول را مستعد آپوپتوز، پیری و التهاب کند (9, 10). علاوه بر آن از عوامل مهم در اختلال مرتبط با سن در عملکرد قلب، از دست دادن س قلبی از طریق آپوپتوز یا مرگ برنامه‌ریزی‌شده سلولی است (11). بنابراین کاهش استرس اکسیداتیو یکی از مهم‌ترین استراتژی‌های کلیدی در جلوگیری از روند آسیب سلول‌ها در پیری است (12).
پرازوسین یک آنتاگونیست انتخابی α1 آدرنرژیک است که به‌طور گسترده برای درمان فشارخون خفیف تا متوسط کاربرد دارد. نشان داده شده است که استفاده از آن اثرات محافظتی بر روی کاردیومیوسیت‌ها در برابر استرس اکسیداتیو، التهاب و آپوپتوز دارد (13, 14). نتایج مطالعات اخیر نشان دادند که پیش درمانی با پرازوسین باعث کاهش پراکسیداسیون لیپیدی و افزایش سطح گلوتاتیون (GSH) به‌عنوان جاذب رادیکال‌های آزاد در بافت قلب به دنبال ایسکمی ریپرفیوژن شده است (15). با توجه به اینکه تاکنون مطالعه‌ای مبنی بر اثر آنتی‌اکسیدانی پرازوسین در قلب پیر انجام‌نشده، لذا در این مطالعه اثر پرازوسین بر شاخص‌های استرس اکسیداتیو در قلب موش‌های صحرایی پیر بررسی شد.
مواد و روش کار
تحقیق حاضر از نوع تجربی بوده که به روش آزمایشگاهی انجام شد. این مطالعه پس از اخذ مجوز اخلاق از کمیته اخلاق دانشگاه علوم پزشکی ارومیه انجام شد. تمامی مراحل مطالعه طبق مصوبه اخلاق کار با حیوانات آزمایشگاهی و طبق کد اخلاقی (IR.UMSU.AEC.1401.029) دانشگاه علوم پزشکی ارومیه انجام شد. در این مطالعه، 18 موش صحرایی نر با نژاد ویستار از حیوان خانه دانشگاه علوم پزشکی ارومیه خریداری شدند و به‌طور تصادفی در گروه‌های 3 گانه (6 رت در هر گروه) موردبررسی قرار گرفتند. گروه‌ها بدین شرح می‌باشند: 1-گروه کنترل جوان (3 ماهه): در این گروه حیوانات جوان به مدت 1 ماه نرمال سالین دریافت کردند. 2- گروه پیر: در این گروه حیوانات پیر (18 ماهه) به مدت 1 ماه نرمال سالین دریافت کردند. 3- گروه پیر+ پرازوسین: در این گروه حیوانات پیر روزانه به مدت 1 ماه پرازوسین به شکل پودر Tocris Bioscience (Ellis ville, Mo)) حل‌شده در سالین به‌صورت داخل صفاقی دریافت کردند. معیارهای ورود به مطالعه بر طبق گروه‌های موردمطالعه (6 رت جوان 3 ماهه و 12 رت پیر 18 ماهه نژاد ویستار) تعریف گردید. با توجه به اینکه تمامی شرایط در کارهای حیوانی قابل‌کنترل است معیار خروج از مطالعه تعریف نمی‌شود. نحوه نگهداری حیوانات در حیوانخانه برای تمامی حیوانات یکسان بود. حیوانات به مدت یک هفته برای سازش با شرایط محیط در حیوانخانه نگهداری شدند. دوز پرازوسین مورداستفاده در این مطالعه بر اساس مطالعات قبلی 1 mg/kg به‌صورت داخل صفاقی حل‌شده در نرمال سالین روزانه به مدت 30 روز بود. به گروه‌های کنترل جوان و پیر در حجم مشابه نرمال سالین به‌صورت داخل صفاقی تزریق شد (16). پس از 30 روز، موش‌ها توسط تزریق داخل صفاقی mg/kg 40 پنتوباربیتال بی‌هوش شدند و توراکس باز شد و قلب برداشته شد و برای اندازه‌گیری میزان آنزیم‌های MDA و SOD توسط روش کالریمتری استفاده شدند (17). درنهایت داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS نسخه 16 مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. جهت مقایسه هریک از متغیرها از تحلیل واریانس یک‌طرفه (One-way ANOVA) استفاده شد. سپس برای تعیین گروه‌های دارای تفاوت، از آزمون تعقیبی Tukey استفاده گردید. مقادیر p کمتر از 05/0 به‌صورت معنادار آماری در نظر گرفته شد.
یافته‌ها
اثر پیری و پرازوسین بر میزان آنزیم MDA:
برای بررسی پراکسیداسیون لیپیدها جهت ارزیابی استرس اکسیداتیو، از اندازه‌گیری میزان MDA تولیدشده در فرایند پراکسیداسیون لیپید استفاده می‌گردد. MDA از پراکسیداسیون لیپیدها تولید می‌شود و میزان تولید آن با شکست و تفکیک اسیدهای چرب غیراشباع متناسب است. ازاین‌رو اندازه‌گیری MDA شاخص مناسبی برای میزان پراکسیداسیون لیپیدها در بافت است. در این مطالعه میزان آنزیم MDA در بافت قلب اندازه‌گیری شد. نتایج ما نشان داد که پیری به‌طور معنی‌داری (p< 0.001) سبب افزایش MDA در بافت قلب نسبت به رت‌های جوان شده است. استفاده از پرازوسین با کاهش معنی‌دار (p< 0.05) MDA در بافت قلب موش‌های پیر همراه بوده است (نمودار 1).
نمودار (1): اثر پیری و پرازوسین بر میزان آنزیم MDA
اثر پیری و پرازوسین بر میزان آنزیم SOD:
بسیاری از گونه‌های فعال اکسیژن بسیار واکنش‌پذیر و سمی هستند و می‌توانند استرس اکسیداتیو در سلول‌ها ایجاد کنند، آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان درون سلول‌ها ازجمله سوپراکسید دیسموتاز که بخشی از سیستم دفاعی آنتی‌اکسیدانی درون‌زا است، در پیشگیری و کاهش استرس اکسیداتیو نقش دارد. در این مطالعه SOD در گروه موش‌های پیر کاهش معنی‌داری (p< 0.001) را در بافت قلب نسبت به رت‌های جوان نشان داد. درحالی‌که مصرف پرازوسین توانست به‌طور معنی‌داری (p< 0.01) آن را در قلب رت‌های پیر افزایش دهد (نمودار 2).
بسیاری از گونه‌های فعال اکسیژن بسیار واکنش‌پذیر و سمی هستند و می‌توانند استرس اکسیداتیو در سلول‌ها ایجاد کنند، آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان درون سلول‌ها ازجمله سوپراکسید دیسموتاز که بخشی از سیستم دفاعی آنتی‌اکسیدانی درون‌زا است، در پیشگیری و کاهش استرس اکسیداتیو نقش دارد. در این مطالعه SOD در گروه موش‌های پیر کاهش معنی‌داری (p< 0.001) را در بافت قلب نسبت به رت‌های جوان نشان داد. درحالی‌که مصرف پرازوسین توانست به‌طور معنی‌داری (p< 0.01) آن را در قلب رت‌های پیر افزایش دهد (نمودار 2).
نمودار (2): اثر پیری و پرازوسین بر میزان آنزیم SOD
بحث و نتیجه‌گیری
نتایج ما در این مطالعه نشان دادند که پیری با افزایش استرس اکسیداتیو در قلب همراه است که در این مطالعه افزایش آنزیم MDA و کاهش آنزیم آنتی‌اکسیدانی SOD در بافت قلب موش‌های صحرایی پیر تأییدی بر ایجاد آسیب اکسیداتیو در این بافت است. از سوی دیگر استفاده از پرازوسین سبب کاهش MDA و افزایش SOD در بافت قلب موش‌های صحرایی پیر شده است.
با افزایش سن تغییرات مولکولی، بیوشیمیایی، ساختاری و عملکردی در ارگان‌های بدن ازجمله قلب مشاهده شده است که می‌توانند زمینه‌ساز بیماری‌هایی مانند افزایش فشارخون، آترواسکلروز، اختلالات عملکردی قلب و اختلالات هدایتی قلبی باشند. بنابراین، پیری و بیماری‌های قلبی عروقی ارتباط تنگاتنکی با هم داشته که به‌عنوان عاملی برای تهدید سلامت نام برده می‌شود (12). استرس اکسیداتیو به‌عنوان مکانیسم پاتوفیزیولوژیکی مهم در ایجاد و پیشرفت بیماری‌های قلبی در پیری مطرح شده است (18).
گونه‌های فعال اکسیژن (ROS) درون‌زاد به‌طورکلی به‌عنوان محصولات جانبی مضر متابولیسم سلولی در نظر گرفته می‌شود و تصور می‌شود که باعث ایجاد اثرات سمی مرتبط با شرایط پاتولوژیک شود.، اکنون به‌خوبی ثابت شده است که ROS علاوه بر ایفای نقش در آسیب مولکولی، عملکردهای داخل سلولی را نیز مختل می‌کند (19). منبع اصلی ROS در طول پیری میتوکندری است جایی که ROS عمدتاً به‌عنوان یک محصول فرعی از فسفوریلاسیون اکسیداتیو تولید می‌شود (20). تعادل بین تولید و حذف ROS توسط مکانیسم‌های پیچیده درون‌سلولی برقرار می‌شود. اختلال در هر یک از این مکانیسم‌ها می‌تواند هموستاز ردوکس را مختل کند و استرس اکسیداتیو را افزایش دهد. قلب مجهز به سیستم‌های آنتی‌اکسیدانی قوی برای پاک‌سازی ROS اضافی است (21). یک سیستم یکپارچه از آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان، گونه‌های فعال اکسیژن را در محدوده‌ای حفظ می‌کند که فرایندهای فیزیولوژیک سلولی را حفظ کند و آسیب اکسیداتیو را به حداقل برساند. SOD به‌عنوان آنزیم عمده آنتی‌اکسیدان قوی قلبی، اکسیژن را به H2O2 تبدیل می‌کند که نهایتاً به آب و اکسیژن تبدیل می‌شود و از تولید رادیکال‌های هیدروکسیل جلوگیری می‌کند (22). با این وصف افزایش تولید گونه‌های فعال اکسیژن و یا کاهش دفاع آنتی‌اکسیدانی یا هر دو در ایجاد آسیب اکسیداتیو در پیری نقش اساسی دارند (12). مطالعات متعددی افزایش آسیب اکسیداتیو را در بیماری‌های قلب و اختلال عملکرد قلب در پیری را بیان کردند (23, 24, 25) بطوریکه تحقیقات گذشته در انسان افزایش استرس اکسیداتیو به دنبال انفارکتوی میوکارد (18) کاردیومیوپاتی (26) نارسایی احتقانی قلب (27) بیماری‌های کرونری قلب (28) و آنوریسم قلبی (29) را نشان دادند. همین‌طور در مطالعات حیوانی آسیب اکسیداتیو در نارسایی قلبی القاشده با افزایش فشارخون (30, 31) هیپوکسی (32) انفارکتوس میوکارد (33) هیپر کلسترومی (34) گزارش شده‌اند که همسو با مطالعه ما می‌باشند.
با توجه به نقش استرس اکسیداتیو در پاتوفیزیولوژی پیری، کاهش تولید رادیکال‌های آزاد و در نتیجه کاهش استرس اکسیداتیو با جلوگیری از اکسیداسیون لیپیدی و آسیب‌های اکسیداتیو سلولی به‌عنوان راهکار حفاظتی از عوارض ناشی از افرایش رادیکال‌های آزاد در پیری موردتوجه قرار گرفته است. بطوریکه عوامل آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی و سینتتیک شامل ویتامین‌ها، کوآنزیم Q10، ubiquinone، سلنیوم، پلی‌فنول‌ها (لوتئین، روی، ال-کارنیتین و .... به‌عنوان عوامل ضد پیری نامیده شده‌اند (22, 35). در این مطالعه نشان دادیم پرازوسین سبب کاهش MDA و افزایش SOD در بافت قلب موش‌های صحرایی پیر شده است. پرازوسین به‌عنوان آنتاگونیست انتخابی α1 آدرنرژیک پست سیناپسی است که در درمان فشارخون خفیف تا متوسط استفاده می‌شود. پرازوسین سبب کاهش بارکاری قلب می‌شود در نتیجه برای نارسایی قلب مورداستفاده قرار می‌گیرد (36). همین‌طور Zhao و همکاران اثر درمانی پرازوسین را در نفروپاتی دیابتی نیز گزارش کردند که علاوه بر اثر درمانی کاهش فشارخون، با بهبود متابولیسم لیپیدها و کربوهیدرات می‌تواند در اختلالات چربی و قند خون به‌عنوان ریسک فاکتور بیماری‌های قلبی مفید واقع شود (37).
اثر آنتی‌اکسیدانی پرازوسین در مطالعات گذشته ذکر شده است. بطوریکه ملکی نژاد و همکاران در سال 2022 در مطالعه‌ای بر روی 21 موش صحرایی که به سه گروه شم، ایسکمی و ایسکمی + پرازوسین تقسیم شدند، نشان دادند که استفاده از پرازوسین 45 دقیقه قبل از ایسکمی ریپرفیوژن کلیوی سبب کاهش استرس اکسیداتیو شد. بطوریکه 6 ساعت بعد از القاء ایسکمی بافت قلب و مغز جهت بررسی مارکرهای اکسیداتیو خارج شد و نتایج آن، کاهش معنی‌دار MDA و افزایش معنی‌دار GSH را در بافت قلب و مغز موش‌های صحرایی نشان دادند (15). در مطالعه دیگر توسط wang و همکاران که در سال 2018 بر روی 120 موش سوری در دو گروه کنترل و پرازوسین انجام شد گزارش شد پرازوسین توانسته در آنوکسی–اکسیژناسیون مجدد قلبی در موش سوری مارکرهای آنتی‌اکسیدانی شامل SOD و heme oxygenase-1 HO-1) و را افزایش داده شاخص‌های آپوپتوز و التهاب و میزان ROS را کاهش دهد که بیانگر این است که پرازوسین توانسته استرس اکسیداتیو و نهایتاً التهاب و آپوپتوز را در قلب تعدیل کند (38). هرچند مطالعه دیگری نشان داده که استفاده از پرازوسین سبب کاهش پراکسیداسیون لیپیدی و عدم‌تغییر دفاع آنتی‌اکسیدانی در ایسکمی ریپرفیوژن کلیه در موش صحرایی شده است که می‌تواند به دلیل تفاوت در طول مدت استفاده دارو باشد با اینکه دوز دارو با مطالعه ما یکسان است ولی طول مدت استفاده در مطالعه ما یک ماه بوده است ولی در این مطالعه به‌صورت تک‌دوز استفاده شده است (13).
در مطالعه حاضر عارضه خاصی در رت‌ها به دنبال استفاده از پرازوسین مشاهده نشد. از محدودیت‌های مطالعه ما عدم اندازه‌گیری سایر مولکول‌های درگیر در روند کاهش استرس اکسیداتیو در قلب رت‌های پیر به دنبال تجویز پرازوسین بوده است. در مطالعات آینده پیشنهاد می‌شود کار بر روی نمونه‌های بیشتری انجام شود. همین‌طور در مورد مسیر سیگنالینک و مولکول‌های درگیر در روند حفاظت پرازوسین از قلب پیر بررسی‌های بیشتری انجام شود. علاوه بر آن با مدل قلب ایزوله، می‌توان عملکرد قلب پیر را به دنبال مصرف پرازوسین بررسی نمود.
نتیجه این مطالعه نشان داد که پیری سبب افزایش شاخص‌های استرس اکسیداتیو در قلب موش‌های صحرایی شد و استفاده از پرازوسین با کاهش استرس اکسیداتیو در قلب موش‌های پیر ممکن است اثرات محافظتی داشته باشد. برای اثبات این امر، مطالعات بیشتر با جامعه آماری بزرگ‌تر نیازمند است. بنابراین می‌توان به داروی پرازوسین به‌عنوان یک عامل آنتی‌اکسیدانی در حفاظت از قلب پیر توجه کرد.
تشکر و قدردانی:
نویسندگان بر خود لازم می‌دانند از دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه به خاطر همکاری در اجرای این پژوهش تشکر و قدردانی نمایند.
تضاد منافع:
نویسندگان بیان می‌دارند که هیچ‌گونه تضاد منافعی وجود ندارد.
حمایت مالی تحقیق:
این مطالعه با حمایت معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی ارومیه انجام شد.
ملاحظات اخلاقی:
این پژوهش در کمیته اخلاق در پژوهش دانشگاه علوم پزشکی ارومیه با کد اخلاق IR.UMSU.AEC.1401.029 تصویب شده است.
نوع مطالعه: پژوهشي(توصیفی- تحلیلی) |
موضوع مقاله:
فارماکولوژی
فهرست منابع
1. Suh JH, Shigeno ET, Morrow JD, Cox B, Rocha AE, Frei B, et al. Oxidative stress in the aging rat heart is reversed by dietary supplementation with (R)-(alpha)-lipoic acid. FASEB J 2001;15(3):700-6. http://dx.doi.org/10.1096/fj.00-0176com [DOI:10.1096/fj.00-0176com] [PMID] []
2. Salmon AB, Richardson A, Pérez VI. Update on the oxidative stress theory of aging: does oxidative stress play a role in aging or healthy aging? Free Radic Biol Med 2010;48(5):642-55. http://dx.doi.org/10.1016/j.freeradbiomed.2009.12.015 [DOI:10.1016/j.freeradbiomed.2009.12.015] [PMID] []
3. Hajam YA, Rani R, Ganie SY, Sheikh TA, Javaid D, Qadri SS, et al. Oxidative stress in human pathology and aging: Molecular mechanisms and perspectives. Cells 2022;11(3):552. http://dx.doi.org/10.3390/cells11030552 [DOI:10.3390/cells11030552] [PMID] []
4. Afrundeh R, Mohammadi R. Comparison of the effect of 6 weeks aerobic training on the activity of catalase enzyme and malondialdehyde in heart tissue of healthy and streptozotocin-diabetic male wistar rats (intervention: experimental). Stud Med Sci 2019;30(5):337-46. [Google Scholar]
5. Ezlegini F, MSC Student of Biochemistry, Department of Biochemistry, Islamic Azad University Shahrod Branch, shahrod, Iran, Eftekhari A, Firoozray M, MSC Student of Biochemistry, Department of Biochemistry, Islamic Azad University Shahrod Branch, shahrod, Iran, Professor, Department of Biochemistry, Islamic Azad University Shahrod Branch, shahrod, Iran (Corresponding Author). Evaluation of glutathione peroxide activity and oxidative stress in type 2 diabetic patients and their relationship with serum glucose level and blood lipid parameters in a case-control study. Stud Med Sci 2022;33(4):234-43. http://dx.doi.org/10.52547/umj.33.4.234 [DOI:10.52547/umj.33.4.234]
6. Rio D, Stewart D, Pellegrini AJ. A review of recent studies on malondialdehyde as toxic molecule and biological marker of oxidative stress. Nutr Metabol Cardiovas Dis 2005;15:316-28. [DOI:10.1016/j.numecd.2005.05.003] [PMID]
7. Eftekhari A, Ezlegini F, Firoozray M. Determination of serum level of selenoprotein p and oxidative stress in type 2 diabetes patients and their correlation with serum level of glucose and lipid parameters as a Case-Control study. Stud Med Sci 2021;32(8):597-606. [DOI:10.52547/umj.32.8.597]
8. Reddy VN, Kasahara E, Hiraoka M, Lin L-R, Ho Y-S. Effects of variation in superoxide dismutases (SOD) on oxidative stress and apoptosis in lens epithelium. Exp Eye Res 2004;79(6):859-68. http://dx.doi.org/10.1016/j.exer.2004.04.005 [DOI:10.1016/j.exer.2004.04.005] [PMID]
9. Sastre J, Pallardó FV, Viña J. The role of mitochondrial oxidative stress in aging. Free Radic Biol Med 2003;35(1):1-8. http://dx.doi.org/10.1016/s0891-5849(03)00184-9 [DOI:10.1016/S0891-5849(03)00184-9] [PMID]
10. Althubiti M, Elzubier M, Alotaibi GS, Althubaiti MA, Alsadi HH, Alhazmi ZA, et al. Beta 2 microglobulin correlates with oxidative stress in elderly. Exp Gerontol 2021;150(111359):111359. http://dx.doi.org/10.1016/j.exger.2021.111359 [DOI:10.1016/j.exger.2021.111359] [PMID]
11. Kwak H-B. Effects of aging and exercise training on apoptosis in the heart. J Exerc Rehabil 2013;9(2):212-9. http://dx.doi.org/10.12965/jer.130002 [DOI:10.12965/jer.130002] [PMID] []
12. Pagan LU, Gomes MJ, Gatto M, Mota GAF, Okoshi K, Okoshi MP. The role of oxidative stress in the aging heart. Antioxidants 2022;11(2):336. http://dx.doi.org/10.3390/antiox11020336 [DOI:10.3390/antiox11020336] [PMID] []
13. Rahimi MM, Bagheri A, Bagheri Y, Fathi E, Bagheri S, Nia AV, et al. Renoprotective effects of prazosin on ischemia-reperfusion injury in rats. Hum Exp Toxicol 2021;40(8):1263-73. http://dx.doi.org/10.1177/0960327121993224 [DOI:10.1177/0960327121993224] [PMID]
14. Pan J-Y, Lu W-H, Wu C-J, Tseng C-J, Chen H-H. Prazosin improves neurogenic acute heart failure through downregulation of fibroblast growth factor 23 in rat hearts. Chin J Physiol 2022;65(4):179-86. http://dx.doi.org/10.4103/cjp.cjp_9_22 [DOI:10.4103/cjp.cjp_9_22] [PMID]
15. Malekinejad Z, Aghajani S, Jeddi M, Qahremani R, Shahbazi S, Bagheri Y, et al. Prazosin treatment protects brain and heart by diminishing oxidative stress and apoptotic pathways after renal ischemia reperfusion. Drug Res 2022;72(6):336-42. http://dx.doi.org/10.1055/a-1806-1453 [DOI:10.1055/a-1806-1453] [PMID]
16. Liu S, Li W. Prazosin blocks apoptosis of endothelial progenitor cells through downregulating the Akt/NF-κB signaling pathway in a rat cerebral infarction model. Exp Ther Med 2020;20(3):2577-84. http://dx.doi.org/10.3892/etm.2020.9009 [DOI:10.3892/etm.2020.9009]
17. Lee J-Y, Song Y-W, Shim M-J, Kim S-W. Cure rate of DGEBA/MDA/GN/HQ system by differential scanning calorimetry analysis. Mater Chem Phys 1997;50(3):256-60. http://dx.doi.org/10.1016/s0254-0584(97)01946-9 [DOI:10.1016/S0254-0584(97)01946-9]
18. Triposkiadis F, Xanthopoulos A, Butler J. Cardiovascular aging and heart failure: JACC review topic of the week. J Am Coll Cardiol 2019;74(6):804-13. http://dx.doi.org/10.1016/j.jacc.2019.06.053 [DOI:10.1016/j.jacc.2019.06.053] [PMID]
19. Ray PD, Huang B-W, Tsuji Y. Reactive oxygen species (ROS) homeostasis and redox regulation in cellular signaling. Cell Signal 2012;24(5):981-90. http://dx.doi.org/10.1016/j.cellsig.2012.01.008 [DOI:10.1016/j.cellsig.2012.01.008] [PMID] []
20. Joseph A-M, Adhihetty PJ, Leeuwenburgh C. Beneficial effects of exercise on age-related mitochondrial dysfunction and oxidative stress in skeletal muscle: Effect of exercise-induced adaptations in muscle mitochondria with ageing. J Physiol 2016;594(18):5105-23. http://dx.doi.org/10.1113/jp270659 [DOI:10.1113/JP270659] [PMID] []
21. Gao X-H, Qanungo S, Pai HV, Starke DW, Steller KM, Fujioka H, et al. Aging-dependent changes in rat heart mitochondrial glutaredoxins--Implications for redox regulation. Redox Biol 2013;1(1):586-98. http://dx.doi.org/10.1016/j.redox.2013.10.010 [DOI:10.1016/j.redox.2013.10.010] [PMID] []
22. Liguori I, Russo G, Curcio F, Bulli G, Aran L, Della-Morte D, et al. Oxidative stress, aging, and diseases. Clin Interv Aging 2018;13:757-72. http://dx.doi.org/10.2147/cia.s158513 [DOI:10.2147/CIA.S158513] [PMID] []
23. Chen MS, Lee RT, Garbern JC. Senescence mechanisms and targets in the heart. Cardiovasc Res 2022;118(5):1173-87. http://dx.doi.org/10.1093/cvr/cvab161 [DOI:10.1093/cvr/cvab161] [PMID] []
24. Wongsurawat T, Woo CC, Giannakakis A, Lin XY, Cheow ESH, Lee CN, et al. Distinctive molecular signature and activated signaling pathways in aortic smooth muscle cells of patients with myocardial infarction. Atherosclerosis 2018;271:237-44. http://dx.doi.org/10.1016/j.atherosclerosis.2018.01.024 [DOI:10.1016/j.atherosclerosis.2018.01.024] [PMID]
25. Papaconstantinou J. The role of signaling pathways of inflammation and oxidative stress in development of senescence and aging phenotypes in cardiovascular disease. Cells 2019;8(11):1383. http://dx.doi.org/10.3390/cells8111383 [DOI:10.3390/cells8111383] [PMID] []
26. Aimo A, Castiglione V, Borrelli C, Saccaro LF, Franzini M, Masi S, et al. Oxidative stress and inflammation in the evolution of heart failure: From pathophysiology to therapeutic strategies. Eur J Prev Cardiol 2020;27(5):494-510. http://dx.doi.org/10.1177/2047487319870344 [DOI:10.1177/2047487319870344] [PMID]
27. Dasari TW, Chakraborty P, Mukli P, Akhtar K, Yabluchanskiy A, Cunningham MW, et al. Noninvasive low-level tragus stimulation attenuates inflammation and oxidative stress in acute heart failure. Clin Auton Res 2023; http://dx.doi.org/10.1007/s10286-023-00997-z [DOI:10.1007/s10286-023-00997-z] [PMID]
28. Choleva M, Argyrou C, Detopoulou M, Donta M-E, Gerogianni A, Moustou E, et al. Effect of moderate wine consumption on oxidative stress markers in coronary heart disease patients. Nutrients 2022;14(7):1377. http://dx.doi.org/10.3390/nu14071377 [DOI:10.3390/nu14071377] [PMID] []
29. Yoshitomi R, Kobayashi S, Yano Y, Nakashima Y, Fujii S, Nanno T, et al. Enhanced oxidative stress and presence of ventricular aneurysm for risk prediction in cardiac sarcoidosis. Heart 2022;108(6):429-37. http://dx.doi.org/10.1136/heartjnl-2021-320244 [DOI:10.1136/heartjnl-2021-320244] [PMID] []
30. Chi R-F, Li L, Wang A-L, Yang H, Xi J, Zhu Z-F, et al. Enhanced oxidative stress mediates pathological autophagy and necroptosis in cardiac myocytes in pressure overload induced heart failure in rats. Clin Exp Pharmacol Physiol 2022;49(1):60-9. http://dx.doi.org/10.1111/1440-1681.13583 [DOI:10.1111/1440-1681.13583] [PMID]
31. Kumar A, Supowit S, Potts JD, DiPette DJ. Alpha-calcitonin gene-related peptide prevents pressure-overload induced heart failure: role of apoptosis and oxidative stress. Physiol Rep 2019;7(21):e14269. http://dx.doi.org/10.14814/phy2.14269 [DOI:10.14814/phy2.14269]
32. Chiş IC, Baltaru D, Dumitrovici A, Coseriu A, Radu BC, Moldovan R, et al. Protective effects of quercetin from oxidative/nitrosative stress under intermittent hypobaric hypoxia exposure in the rat's heart. Physiol Int 2018;105(3):233-46. http://dx.doi.org/10.1556/2060.105.2018.3.23 [DOI:10.1556/2060.105.2018.3.23] [PMID]
33. Xie D-M, Zhong Q, Xu X, Li Y, Chen S, Li M, et al. Alpha lipoic acid-loaded electrospun fibrous patch films protect heart in acute myocardial infarction mice by inhibiting oxidative stress. Int J Pharm 2023;632(122581):122581. http://dx.doi.org/10.1016/j.ijpharm.2023.122581 [DOI:10.1016/j.ijpharm.2023.122581] [PMID]
34. Prasad K, McNair ED, Caspar-Bell G, Mabood Qureshi A. Vitamin E does not regress hypercholesterolemia-induced oxidative stress in heart. Mol Cell Biochem 2014;391(1-2):211-6. http://dx.doi.org/10.1007/s11010-014-2004-8 [DOI:10.1007/s11010-014-2004-8] [PMID]
35. Neha K, Haider MR, Pathak A, Yar MS. Medicinal prospects of antioxidants: A review. Eur J Med Chem 2019;178:687-704. http://dx.doi.org/10.1016/j.ejmech.2019.06.010 [DOI:10.1016/j.ejmech.2019.06.010] [PMID]
36. Johnson K, Oparil S, Davis BR, Tereshchenko LG. Prevention of heart failure in hypertension-disentangling the role of evolving left ventricular hypertrophy and blood pressure lowering: The ALLHAT study. J Am Heart Assoc 2019;8(8):e011961. http://dx.doi.org/10.1161/JAHA.119.011961 [DOI:10.1161/JAHA.119.011961] [PMID] []
37. Zhao L-S, Xu C-Y. Effect of prazosin on diabetic nephropathy patients with positive α1-adrenergic receptor autoantibodies and refractory hypertension. Exp Ther Med 2015;9(1):177-82. http://dx.doi.org/10.3892/etm.2014.2036 [DOI:10.3892/etm.2014.2036] [PMID] []
38. Wang L, Xue Y, Ma H, Shi H, Wang L, Cui X. Prazosin protects myocardial cells against anoxia-reoxygenation injury via the extracellular signal regulated kinase signaling pathway. Mol Med Rep 2017; http://dx.doi.org/10.3892/mmr.2017.8175 [DOI:10.3892/mmr.2017.8175]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
