پیش زمینه و هدف: همودیالیز به عنوان یک فرایند درمانی حیات بخش، تنها امید قشر وسیعی از بیماران مبتلا به نارسایی کلیه می باشد. به دلیل حجم بالای آب مصرفی در این پروسه و امکان عبور محصولات میکروبی که در ارتباط با پیروژنهای داخلی می باشند، کیفیت میکروبی آب مورد استفاده که با اکثر عوارض کوتاه مدت و دراز مدت همودیالیز در بیماران ارتباط دارد، از اهمیت زیادی برخوردار است. مطالعه حاضر، با هدف بررسی آلودگی اندوتوکسینی آب همودیالیز مرکز همودیالیز ارومیه طراحی گردیده است. در فاز اول میزان آلودگی و منابع آن شناسایی و در فاز دوم پس از اجرا نمودن راه کارهای پیشنهادی میزان کارآیی آن ها مشخص گردید.مواد و روش کار: مطالعه در فاز اول از نوع توصیفی، تحلیلی مقطعی و در فاز دوم از نوع تجربی و مداخله گر است. نحوه نمونه گیری به صورت تصادفی سهمیه ای است. جهت تعیین سطح اندوتوکسین از تست LAL استفاده گردید. اطلاعات حاصل پس از پردازش با نرم افزارهای آماری SPSS win Ver10 با استفاده از آمار توصیفی و تعیین ضریب همبستگی و آزمون فریدمن کروسکال والیس تحت آنالیز قرار گرفته و جهت تعیین شاخص های آلودگی از استاندارد فارماکوپه اروپا استفاده شده است.نتایج بیش از 90 درصد از دستگاه ها آلودگی بالا (بیش از 5 IU/ml) را نشان می دهند. آلودگی در روزهای آخر هفته بیش از روزهای اول هفته است (r=0.56, P=0.048). منبع آب تاثیر افزایش دهنده فوق العاده (r=0.93, P=0.002) و دستگاه Softner و Ro اثر کاهش دهنده در آلودگی سیستم دارند. بعد از مداخله نتایج با تست Kruskal Wallis ارزیابی نشان داد که آلودگی به طور معنی داری در منبع آب و 4 دستگاه از 8 دستگاه دیالیز کاهش یافته است (P<0.05).بحث و پیشنهادها: در این بررسی آلودگی آب دیالیز در این مرکز بالاتر از استاندارد است که به عنوان یکشاخص مهم می تواند سبب افزایش عوارض دیالیز در بیماران باشد. نتایج حاصل از فاز دوم نیز نشان می دهد که با مداخله جزیی در سیستم شاخص آلودگی به طور معنی داری کاهش می یابد. لذا پیشنهاد می گردد که در صورت انجام مطالعات مشابه در سایر مراکز با صرف هزینه های اندک می توان عوارض دیالیز را کاهش داد.

واژه‌های کلیدی: همودیالیز، آب، اندوتوکسین