دوره 31، شماره 7 - ( مهر 1399 )                   جلد 31 شماره 7 صفحات 575-568 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


فارغ‌التحصیل دکتری علوم اقتصادی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران ، majid.eghtesad@gmail.com
چکیده:   (4106 مشاهده)
پیش‌زمینه و هدف: عوامل اقتصادی و اجتماعی تأثیر زیادی بر سلامت و به‌تبع آن بر امید به زندگی دارد. سلامت به معنی برخورداری از رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی است و تنها نبود بیماری و معلولیت و ناتوانی نیست. وضعیت سلامت بستگی به عوامل اثرگذار بر آن شامل عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، محیط فیزیکی، عوامل ژنتیکی و میزان دسترسی به خدمات بهداشتی درمانی دارد. اندازه‌گیری وضعیت سلامت جوامع را با شاخص‌های بهداشتی می‌سنجند. تحقیق حاضر به مقایسه تأثیر شاخص‌های سلامت و متغیرهای کلان اقتصادی بر سطح امید به زندگی می‌پردازد.
روش کار: این مطالعه نخست عوامل مؤثر بر شاخص امید به زندگی را تشریح می‌کند، سپس با استفاده از روش Panel Data در بازه زمانی 2010 الی 2018 برای کشورهای توسعه­یافته و درحال‌توسعه با استفاده از نرم­افزار  Eviews  اقدام به تخمین تأثیر شاخص‌های کلان اقتصادی (رشد اقتصادی، تورم و بیکاری) و شاخص‌های سلامت (مخارج سلامت، فقر غذایی، نرخ مرگ‌ومیر و سطح تحصیلات) بر میزان امید به زندگی نموده است.( اطلاعات کشورهای موردبررسی از سایت بانک جهانی، صندوق بین­المللی پول و گزارش بهداشت جهانی، استخراج شده است.)
یافته­ ها: برای تعیین مدل بهینه از آزمون‌های F لیمر و هاسمن استفاده گردید. بر اساس این آزمون‌ها در هر دو دسته کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه، عرض از مبدأ برای کلیه مقاطع یکسان نبود و از روش Panel Data  استفاده شد و تخمین مدل در حالت اثرات ثابت بر تخمین مدل از دیگر روش­ها اولویت دارد.
در کشورهای درحال‌توسعه نرخ تورم، بیکاری و نرخ مرگ‌ومیر و فقر غذایی تأثیر منفی بر شاخص امید بر زندگی داشته و تأثیر رشد اقتصادی، تحصیلات و مخارج بهداشتی بر این شاخص مثبت ارزیابی می‌گردد اما با توجه به سطح معنی‌داری متغیرهای تحقیق مشاهده می‌گردد تأثیر تحصیلات و مخارج بهداشتی بر شاخص امید به زندگی به دلیل آنکه> 0.05  ProbED   و > 0.05   ProbCH   می­باشند، معنی‌دار ارزیابی نمی‌گردد. این امر می‌تواند ناشی از پایین بودن سطح تحصیلات و مخارج تخصیص‌یافته به بهداشت در این کشورها باشد.
همچنین در کشورهای توسعه­یافته نرخ تورم، بیکاری و نرخ مرگ‌ومیر و فقر غذایی تأثیر منفی بر شاخص امید بر زندگی داشته و تأثیر رشد اقتصادی، تحصیلات و مخارج بهداشتی بر این شاخص مثبت ارزیابی می‌گردد اما با توجه به سطح معنی‌داری متغیرهای تحقیق مشاهده می‌گردد تأثیر تورم و نرخ مرگ‌ومیر بر شاخص امید به زندگی معنی‌دار ارزیابی نمی‌گردد(چون> 0.05   ProbP   و > 0.05   ProbLD   می­باشند). این امر می‌تواند ناشی از پایین بودن نرخ تورم و نرخ مرگ‌ومیر در این کشورها باشد.
بحث و نتیجه­گیری: نتایج مقایسه پانل‌های کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه حاکی از آن است که تقریباً در هر دو دسته از شاخص‌های موردبررسی تأثیر شاخص‌های اقتصادی و سلامت بر شاخص امید به زندگی در کشورهای درحال‌توسعه بیشتر از کشورهای توسعه‌یافته است. این امر می‌تواند ناشی از وضعیت بد شاخص‌های اقتصادی و سلامتی در کشورهای درحال‌توسعه نسبت به کشورهای توسعه‌یافته باشد که با هر تغییری در این متغیرها وضعیت شاخص امید به زندگی تغییرات بیشتری را نسبت به کشورهای توسعه‌یافته از خود نشان می‌دهد.
کلمات کلیدی: امید به زندگی، متغیر کلان اقتصادی، شاخص سلامت، Panel Data
متن کامل [PDF 2452 kb]   (1322 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي(توصیفی- تحلیلی) | موضوع مقاله: عمومى

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.