پیش زمینه و هدف: بیماری مالتیپل اسکلروزیس شایع­ترین نوع بیماری نورولوژیک است که معمول‏ترین علت ناتوانی است و می تواند توام با آسیب‏های شناختی باشد. علی رغم استفاده از پژوهش های مرتبط با توانبخشی‏ شناختی در بیماران دارای ام اس، هنوز نتایج شفاف و جامع وجود ندارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی توانبخشی‏ شناختی بر سرعت و ظرفیت حافظه فعال، کارکرد اجرایی و کیفیت زندگی در بیماران مالتیپل‏اسکلروزیس انجام گردید.
ابزار و روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش‏آزمون-پس‏آزمون و مرحله پیگیری با گروه لیست انتظار بر روی 32 نفر از مراجعین انجمن حمایت از بیماران ام‏اس انجام شد که به روش نمونه‏گیری مبتنی بر هدف انتخاب و به‏طور تصادفی به دو گروه 16 نفری مداخله و لیست انتظار، تقسیم شدند. اعضای گروه مداخله به‏صورت فردی به مدت 12 جلسه در برنامه توانبخشی شناختی شرکت کردند. نمرات سرعت و ظرفیت حافظه فعال، کارکرد اجرایی و کیفیت زندگی هر دو گروه به کمک آزمون‏های ان-بک، فراخنای حافظه وکسلر، دسته‏بندی کارت‏های ویسکانسین و پرسشنامه کیفیت زندگی بیماران ام‏اس، گردآوری و با استفاده از روش‏های آماری توصیفی(میانگین و انحراف معیار) و استنباطی(آزمون تحلیل واریانس اندازه‏های مکرر) تحلیل شدند.
یافته‎ها: یافته‏ها نشان دادند به‏غیر از حیطه فیزیکی کیفیت زندگی، میانگین نمرات آزمون ویسکانسین، وکسلر، زمان پاسخ آزمون ان‏بک، حیطه روانی کیفیت زندگی در طول زمان و در دو گروه مداخله و انتظار متفاوت هستند(05.0>P). بدین‏ترتیب، عملکرد گروه مداخله در سرعت و ظرفیت حافظه فعال، کارکرد اجرایی و حیطه روانی کیفیت زندگی، بهبودی معنی‏داری را(05.0>P) در مراحل پس از آزمون و پیگیری نسبت به گروه انتظار، نشان دادند.
بحث و نتیجه‏ گیری: بر اساس این یافته ‏ها، توانبخشی شناختی، احتمالا بر سرعت و ظرفیت حافظه فعال، کارکرد اجرایی و کیفیت زندگی بیماران ام‏اس اثربخش است.

واژه‌های کلیدی: توانبخشی شناختی، حافظه فعال، کارکرد اجرایی، کیفیت زندگی، مالتیپل اسکلروزیس

متن کامل [PDF 384 kb]   (1499 دریافت)