دکتر محمدرضا محمدی فلاح ^[1] ، دکتر منصور علیزاده ^[2] ، دکتر سروش تقی پور بازرگانی ^[3] ،
دکتر امیرحسین شرفی ^[4] ، دکتر محمد افشاریان ^[5] ، دکتر باقر برادران صفا ^[6]

  تاریخ دریافت 23/3/86 تاریخ پذیرش 30/8/86

  چکیده

  مقدمه: هدف از این مقاله، مقایسه CT هلیکال با روش ­ های متداول بررسی ( IVP و در موارد لزوم پیلوگرافی رتروگراد) در بیماران مبتلا به درد حاد پهلو است که یافته ­ های مشکوکی در KUB و سونوگرافی دارند.

  موارد و روش کار: 32 بیمار در طی بررسی 5 ماهه که با درد حاد پهلو به اورژانس مرکز مراجعه کرده و در KUB و اولتراسونوگرافی دارای یافته­های غیرتشخیصی بودند، انتخاب شدند. تمامی این 32 نفر تحت بررسی با روش­های متداول تشخیصی ( IVP و در صورت لزوم پیلوگرافی رتروگراد) و نیز CT هلیکال بدون ماده حاجب تزریقی یا خوراکی قرار گرفتند. نتایج توسط یک رادیولوژیست و یک ارولوژیست مطالعه و تحلیل شد. نتیجه مثبت سی­تی اسکن در صورت مشاهده سنگ به علاوه وجود علایم ثانویه ثبت می­شد. در صورت مثبت بودن علایم ثانویه ولی عدم مشاهده سنگ، نتیجه منفی قلمداد می­شد. اگر پاتولوژی دیگری که می­توانست موجب درد حاد پهلو شود نیز در بررسی مشخص می­شد (از جمله UPJO ، تومور و تنگی حالب)، باز هم به عنوان نتیجه مثبت در نظر گرفته می­شد.

  نتایج: از 32 بیمار مذکور، 25 نفر برای مطالعه انتخاب شدند(در 7 بیمار هیچ یافته پاتولوژیک دال بر وجود سنگ یا سایر علل درد پهلو یافت نشد و چون معیار طلایی ما (نتیجه جراحی یا دفع سنگ) قابل دسترسی نبود، این افراد از مطالعه خارج شدند). از 25 بیمار باقیمانده، 5 نفر پاتولوژی غیر از سنگ داشتند (یک مورد تنگی حالب به علاوه پولیپ و چهار مورد UPJO ) CT هلیکال در تمامی 25 مورد توانست پاتولوژی را به درستی تشخیص دهد. در یک مورد، مطالعه با استفاده از کنتراست خوراکی و وریدی دنبال شد.

  نتیجه­گیری: CT هلیکال در مقایسه با روش­های متداول دیگر، در تشخیص سنگ­های لوسنت و سایر علل درد حاد پهلو دقیق­تر است. از CT هلیکال می­توان برای قطعیت عدم وجود پاتولوژی دستگاه ادراری در درد حاد پهلو نیز استفاده کرد. در مواقعی که درد حاد پهلو به عللی غیر از سنگ دستگاه ادراری باشد، استفاده از CT هلیکال با ماده حاجب خوراکی و وریدی بر دقت تشخیص می­افزاید. در مواردی که بیمار کنتراندیکاسیونی برای دریافت ماده حاجب داشته باشد، CT هلیکال (بدون کنتراست) ارزش دو چندان پیدا می­کند، ما پیشنهاد می­کنیم جهت بررسی موارد با KUB و سونوگرافی مشکوک، قدم بعدی استفاده از
CT هلیکال بدون ماده حاجب باشد.

  مجله پزشکی ارومیه، سال نوزدهم، شماره‌ دوم، ص 154-149 ، تابستان 1387

 �

  آدرس مکاتبه: بیمارستان امام خمینی (ره) ارومیه، بخش پیوند، تلفن 09141417555

 E-mail: mrmf222tir@msn.com

  1 دانشیار ارولوژی - فلوشیپ پیوند کلیه دانشگاه علوم پزشکی ارومیه (نویسنده مسئول)

  2 استادیار ارولوژی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه

  3 دستیار ارشد ارولوژی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه

  4 دستیار ارولوژی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه

  5 متخصص ارولوژی

  6 متخصص رادیولوژی