پیش زمینه و هدف: هدف این مطالعه تعیین تأثیر آموزش مراقبت در منزل بر آگاهی و عملکرد بیماران کلیوی تحت همودیالیز ترخیص شده از بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ارومیه در سال 1389 می‌باشد.

مواد و روش کار: این پژوهش تجربی بر روی 70 نفر از بیماران کلیوی تحت همودیالیز در دو گروه مورد و شاهد به روش نمونه­گیری تصادفی صورت گرفت. روش گردآوری داده‌ها مصاحبه و ابزار گردآوری داده‌ها پرسش‌نامه بود. با کمک این ابزار اطلاعات مورد نیاز در دو مرحله جمع‌آوری شد. در مرحله اول در هر دو گروه، سوالاتی در مورد مشخصات فردی واحدها و سپس سوالاتی در رابطه با اهداف پژوهش جهت تعیین میزان آگاهی و نحوه عملکرد از واحدهای مورد پژوهش پرسیده شد. سپس به گروه مورد شش جلسه، هر جلسه 45-60 دقیقه آموزش مراقبت در منزل در زمینه ماهیت بیماری، رژیم غذایی و مصرف مایعات، رژیم دارویی، مراقبت از فیستول، مراقبت از پوست، فعالیت و استراحت و پی گیری درمان داده شده و هم‌زمان کتابچه راهنما نیز اختیار آنان قرار داده شد. مرحله دوم پژوهش برای گروه مورد یک ماه پس از آخرین جلسه آموزش مراقبت در منزل انجام شد که در طی آن بیماران با توجه به آموزش‌ها و مراقبت‌های انجام شده و مطالعه کتابچه راهنما برای بار دوم با فرم‌های قبلی مورد آزمون قرار گرفتند. گروه شاهد نیز با همان فرم‌های قبلی در بخش‌های همودیالیز ارزیابی مجدد شدند.

یافته‌ها: بیشترین درصد واحدهای مورد پژوهش مؤنث، متأهل و در گروه سنی 44-25 سال قرار داشته‌اند. مقایسه یافته‌های پژوهش نشان داد که میانگین امتیازات کسب شده در حیطه‌های مختلف آگاهی برای گروه مورد قبل از آموزش 26.9 بوده که پس از آموزش به 7/47 ارتقا یافت. که با توجه به P<0.05 بین این دو اختلاف آماری معنی‌داری وجود دارد. همچنین میانگین مربوط به امتیازات کسب شده در حیطه‌های مختلف عملکردی در این گروه که قبل از آموزش 4/44 بوده پس از آموزش به 6/76 رسیده است که با توجه به P<0.05 بین این دو اختلاف آماری معنی‌داری وجود دارد. بین میانگین نمرات بعد از آزمون نوبت اول و دوم گروه شاهد با توجه به P>0.05 اختلاف آماری معنی‌داری وجود نداشت.

بحث و نتیجه گیری: آموزش مراقبت در منزل روشی موثر در ارتقاء آگاهی و عملکرد بیماران کلیوی می‌باشد.