تاریخ دریافت: 3/6/88، تاریخ پذیرش: 24/7/89

چکیده

پیش زمینه و هدف: گیاه پونه کوهی و دانه زیره سبز از زمان­های قدیم به­عنوان ادویه و داروی طب سنتی به­خوبی شناخته شده­اند. هدف از این مطالعه ارزیابی ترکیب شیمیایی اسانس گیاهان پونه کوهی و دانه زیره سبز و فعالیت ضدمیکروبی آن­ها روی فرم­های رویشی باکتری­های باسیلوس سرئوس و باسیلوس سوبتیلیس به تنهایی و در ترکیب با نیسین بوده است.

مواد و روش کار: استخراج اسانس گیاهان مورد مطالعه با استفاده از روش تقطیر با بخار آب و به کمک دستگاه کلونجر صورت پذیرفت و به کمک دستگاه گازکروماتوگرافی-طیف نگار جرمی ترکیب شیمیایی آن­ها آنالیز شد. به منظور تعیین حداقل غلظت ممانعت کنندگی اسانس­ها و نیسین از روش
Broth microdilution susceptibility assay استفاده شد.

یافته­ها: بیشترین ترکیب تشکیل دهنده اسانس پونه کوهی و زیره سبز به ترتیب پولگون با 54/31درصد و کومین آلدهید با 02/29 درصد بود. نتایج ارزیابی فعالیت ضدمیکروبی نشان داد که اسانس پونه کوهی، زیره سبز و نیسین هر کدام به تنهایی به ترتیب در غلظت­های g/mlµ 25/0%، 25/0% و 10 بر روی باسیلوس سرئوس و در غلظت­های g/mlµ 25/0%، 125/0% و 25/0 بر روی باسیلوس سوبتیلیس موثر بودند.

بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده تأثیر ضدمیکروبی اسانس دانه زیره سبز به تنهایی و توام با نیسین بیشتر از اسانس پونه کوهی می­باشد. با توجه به فعالیت ضدمیکروبی این ترکیبات می­توان فعالیت آن­ها را بر روی دیگر پاتوژن­های بیماری­زا بررسی و به راهکار مناسبی برای غلبه بر آن­ها دست یافت.

مجله پزشکی ارومیه، دوره بیست و یکم، شماره‌ چهارم، ص 331-324، آذر و دی 1389